Studia japonistyczne na UAM rozpoczęto w roku 1987. Dzisiejszy Zakład Japonistyki, istniejący od roku 2005, zaś od roku 2007 kierowany przez prof. dr hab. Esterę Żeromską, to jeden z czterech obecnie działających akademickich ośrodków japonistycznych w Polsce (obok japonistyk warszawskiej, krakowskiej i toruńskiej). Prowadzone są w nim dzienne studia I i II stopnia oraz wieczorowe studia I stopnia. Studentom oferuje się seminaria z zakresu językoznawstwa i literaturoznawstwa. Wiedzę japonistyczną studenci japonistyki mogą także poszerzać w ramach koła naukowego Japonica Creativa, które organizuje liczne wydarzenia adresowane do środowisk akademickich i pozauniwersyteckich, w tym międzynarodowe obozy naukowe z udziałem studentów z Czech, Słowacji, Niemiec i Austrii.
Poznańska japonistyka cieszy się w Polsce i na świecie bardzo dobrą opinią. Ocenę tę zawdzięcza wysokiemu poziomowi nauczania języka, do czego przyczynia się grono oddanych lektorek i lektorów: (emerytowana) Chie Fukai, Nagisa (Wada) Rządek, Maho Ikushima, Kyoko Nakanishi, Gen Tsukasaki. Słuszność tej opinii odzwierciedlają sukcesy studentów. Zajmują oni zarówno najwyższe nagrody w Ogólnopolskim Konkursie Krasomówczym Języka Japońskiego, organizowanym co roku przez Ambasadę Japonii w Warszawie, jak i zdobywają prestiżowe stypendia japońskiego Ministerstwa Edukacji.
Zakład stale współpracuje (w ramach umów międzyuczelnianych) z Uniwersytetem Sangyō w Kioto oraz Uniwersytetem Shimane. Od wielu lat studenci biorą udział w programie Japan Tourism Hospitality Program (JTSIP), w ramach którego wyjeżdżają na staże do japońskich hoteli.
Pracownicy Zakładu Japonistyki prowadzą szeroko zakrojone badania naukowe z obszaru dyscyplin językoznawstwa i literaturoznawstwa, a także badań interdyscyplinarnych z pogranicza nauk antropologii kulturowej, teatrologii, socjologii, politologii, religioznawstwa i filozofii. Realizowane tematy badawcze dotyczą języka, literatury i kultury (głównie Japonii, choć w ramach zajęć do wyboru studenci mają możliwość wyboru przedmiotów z innych obszarów), ze szczególnym uwzględnieniem współczesnych teorii językoznawczych, literaturoznawczych, teorii przekładu, analizy tekstu o charakterze zarówno dyskursywnym (literatura, teatr, prasa), jak również niedyskursywnym (sztuki piękne, film, kultura materialna) oraz o charakterze interdyscyplinarnym. Pracownicy analizują ponadto kulturową konstrukcję dyskursów politycznych, kulturowe uwarunkowania literatury nowożytnej i współczesnej w kontekście doświadczeń drugiej wojny światowej, związki dyskursów literackich z nieliterackimi, np. naukowymi i politycznymi, wybrane zagadnienia z językoznawstwa ogólnego i japońskiego, gramatykę opisową i historyczną języka japońskiego oraz związki języka i polityki językowej.
PRACOWNICY
Kierownik: prof. dr hab. Estera Żeromska
- prof. UAM dr hab. Beata Bochorodycz
- prof. UAM dr hab. Arkadiusz Jabłoński
- dr Yuki Horie
- dr Iga Rutkowska
- mgr Anna Bogdan
- mgr Damian Duduś
- mgr Maho Ikushima
- mgr Grażyna Kramm
- mgr Kyoko Nakanishi
- mgr Nagisa Rządek
- mgr Anna Śledzińska-Adamczak
- mgr Andrzej Świrkowski
- mgr Gen Tsukasaki
Realizowane projekty badawcze:
- językoznawstwo ogólne i japońskie
- japońskie elementy deiktyczne
- pragmatyka i honoryfikatywność w japońskim środowisku komunikacyjnym
- tłumaczenie ustne i pisemne na styku środowisk komunikacyjnych japońskiego i polskiego
- gramatyka opisowa współczesnego języka japońskiego
- morfologiczny opis japońskich elementów imiennych
- tłumaczenia specjalistyczne prawnicze
- badanie porównawcze w zakresie języka prawa cywilnego i rodzinnego
- terminologia i język prawa polskiego, francuskiego i japońskiego
- dydaktyka przekładu specjalistycznego
- kome (japoński ryż) w aspekcie kulturalnym, lingwistycznym i prawym
- dialektologia japońska
- dialekt wyspy Tsushima
- depopulacja japońskich wysp odległych i problemy z tym związane
- tradycyjne obrzędy i ceremonie na wyspie Tsushima i innych japońskich wyspach odległych
- japońskie kino propagandowe okresu II wojny światowej
- polityka władz okupacyjnych wobec kina japońskiego
- specyfika japońskiej literatury kryminalnej lat 1888-1937
- kanon literatury japońskiej a literatura kryminalna
- tekst i kontekst kulturowy w teatrze kabuki
- dramat i teatr japoński w Polsce
- recepcja polskiego dramatu i teatru w Japonii
- polsko-japońskie relacje teatralne
- słowo i jego relacja z widowiskiem w japońskim teatrze ludowym
- kulturowe konteksty japońskiej literatury klasycznej
- literatura japońska XX wieku
- japońska odmiana powieści shishōsetsu
- historia języka japońskiego
- analiza dyskursu politycznego w kontekście sporu o amerykańskie bazy wojskowe na Okinawie
- kultura biznesu i komunikacja międzykulturowa
- nauczanie języka japońskiego jako obcego
- kultura wizualna Japonii
- komunikacja wizualna plakatu japońskiego
- nauka kaligrafii w kontekście nauki języka japońskiego
- dramat Abe Kōbō
- awangardowy teatr i dramat w Japonii w latach 60-ych XX wieku
- japońska tradycja widowiskowa
- dzieje maski japońskiej
- klasyczny teatr i dramat nō, kyōgen, kabuki, teatr lalkowy (jōruri/bunraku)
- japońska koncepcja realizmu
- teatr i dramat nowoczesny shinpa i shingeki
- Polityka zagraniczna Japonii
- Relacje japońsko-amerykańskie i problem Okinawy
- Ruch antynuklearny po wypadku w Fukushimie Daiichi
Działalności naukowa pracowników naukowych i badawczo-dydaktycznych Zakładu Japonistyki jest bardzo silnie powiązana z procesem dydaktycznym. Program studiów dla kierunku japonistyka pozwala na natychmiastowe zastosowanie wyników badań w dydaktyce w postaci kursów autorskich (wykład monograficzny, Cywilizacja Japonii, Cywilizacje Azji, Współczesna Azja) oraz pozostałych przedmiotów wchodzących w skład programu; przedmioty do wyboru są otwarte dla wszystkich studentów UAM.
Pracownicy Zakładu Japonistyki współredagują czasopismo „Silva Iaponicarum”, którego założycielem i redaktorem naczelnym był prof. UAM dr hab. Arkadiusz Jabłoński, a od 2020 roku jest dr Adam Bednarczyk (UMK). Czasopismo wydawane jest w języku angielskim, japońskim i polskim (w języku polskim tłumaczenia). Szczegółowe dane czasopisma:
- ISSN 1734-4328, online: 2543-4500
- OCLC: 297525798
- nakład: 100 egzemplarzy drukowanych do czasu przejścia na formę elektroniczną
- czasopismo wydawane w formie papierowej od 2005 roku, od samego początku w formie elektronicznej i drukowanej
- wszystkie artykuły dostępne są na stronie www czasopisma
- http://silvajp.home.amu.edu.pl/
- czasopismo znajduje się na liście ministerialnej MNiSW